Phát huy vai trò Đảng viên trong xóa bỏ hủ tục

Vượt quãng đường khá xa chúng tôi về bản Huổi Bắc, xã Pha Mu (huyện Than Uyên) tìm gặp đảng viên trẻ Vừ A Khư (sinh năm 1993) là một trong những gương mặt tiêu biểu trong tuyên truyền, vận động người dân xóa một số tập tục lạc hậu. Tuy tuổi còn trẻ nhưng anh được bà con tin tưởng gánh vác trọng trách làm Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng bản.



Trong ngôi nhà sàn kiên cố, trưởng bản Khư hào hứng kể lại quãng thời gian mà bà con trong bản chung sức thực hiện bản cam kết đặc biệt “5 việc nên làm, 5 việc không nên làm”. Ngày trước, đồng bào dân tộc Mông có tục bắt vợ, tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, sản xuất canh tác, sinh hoạt, văn hóa theo tập quán lạc hậu. Từ đó, cái đói, cái nghèo bủa vây lấy người dân. Không chỉ dừng lại ở đó, lợi dụng nhận thức hạn chế, nhiều đối tượng xấu đã vào tuyên truyền, lôi kéo, xúi giục bà con bỏ bàn thờ tổ tiên. Từ khi có chủ trương của huyện Than Uyên về cam kết thực hiện “Nếp sống văn hóa mới trong vùng đồng bào dân tộc Mông” được triển khai thực hiện từ năm 2018, với nội dung “5 việc phải làm, 5 việc không nên làm” tôi đã cùng với cấp ủy chính quyền xã bắt tay vào tuyên truyền, vận động bà con làm theo. 
 

Theo chia sẻ của các già làng nơi đây, từ bao đời nay các dòng họ ở bản Huổi Bắc vẫn còn tập tục làm ma kéo dài trong nhiều ngày rất tốn kém, mệt mỏi. Vì vậy, khi dòng họ có người mất, với vai trò là Bí thư chi bộ anh Khư đã gặp các già làng, trưởng họ để thuyết phục các gia đình thực hiện đám tang theo nếp sống văn hóa mới: thực hiện việc tang chỉ trong 1 ngày; người chết phải cho vào quan tài và được chôn cất cẩn thận; tổ chức đám ma tiết kiệm, hạn chế giết mổ gia súc… Ngay khi đám tang được tổ chức xong, người dân nhận thấy việc tổ chức theo hình thức mới vừa đảm bảo sự tôn nghiêm với người mất, không còn cảnh phải “trả nợ” sau khi tổ chức đám nên các hộ đã làm theo. Khi ốm đau đưa đến cơ sở y tế để khám chữa bệnh, không nghe kẻ xấu tuyên truyền bỏ bàn thờ tổ tiên theo đạo trái pháp luật. Nếu hộ nào vi phạm bản cam kết cuối năm không được bình xét tiêu chí gia đình văn hóa. 

Chúng tôi sang thăm gia đình anh Vừ A Sử (là một trong hàng chục hộ lập lại bàn thờ để thờ cúng tổ tiên). Anh Sử tâm sự: “Ngày xưa nhà bố tôi cũng có bàn thờ tổ tiên, nhưng sau khi tin theo tà đào đội lốt tôn giáo thì bỏ bàn thờ tổ tiên đi không thờ cúng nữa. Nhưng bây giờ được anh Khư và cấp ủy, chính quyền xã tuyên truyền, thực hiện nếp sống văn hóa mới bố tôi đã hiểu ra và quay trở lại lập lại bàn thờ tổ tiên, không nghe theo lời kẻ xấu xúi dục, tập trung làm ăn phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo. Noi gương bố, hiện nay, bản thân tôi tách hộ ra ở riêng cũng lập bàn thờ để thờ cúng tổ tiên”.

Đảng viên Khư cũng là người tiên phong phát triển dịch vụ homestay, hiện bản Huổi Bắc có 6 hộ làm dịch vụ homestay, khôi phục các nghề truyền thống: dệt thổ cẩm, làm khèn Mông, vẽ hoa văn bằng sáp ong... để thu hút khách du lịch đến tham quan khám phá. Sau 5 năm thực hiện “Nếp sống văn hóa mới trong vùng đồng bào dân tộc Mông” bản Huổi Bắc có 42/54 hộ ký cam kết với nội dung “5 việc phải làm, 5 việc không nên làm”. Số hộ lập lại bàn thờ 21/45 hộ. Không có hộ theo tôn giáo trái pháp luật, các hủ tục lạc hậu, mê tín dị đoan từng bước được xóa bỏ; việc cưới, việc tang được tổ chức gọn nhẹ, không tốn kém; không thách cưới; trẻ em trong độ tuổi được đến trường.